Standaard Chinees

Standaard Chinees , in de taalkunde bekend als Standaard Noordelijk Mandarijn , ^{[8] [9] [10]} Standaard Peking Mandarijn ^{[11] [12]} of gewoon Mandarijn , ^[13] is een dialect van het Mandarijn dat naar voren kwam als de lingua franca onder de sprekers van verschillende Mandarijn en andere Chinese variëteiten ( Hokkien , Kantonees en daarbuiten). Standaard Mandarijn wordt aangewezen als een van de belangrijkste talen in de Verenigde Naties , het vasteland van China , Singapore en Taiwan.

Net als andere Sinitische talen is Standaard Mandarijn een tonale taal met een prominente organisatie op het onderwerp en een woordvolgorde tussen onderwerp en werkwoord . Het heeft meer beginmedeklinkers maar minder klinkers, eindmedeklinkers en tonen dan zuidelijke variëteiten . Standaard Mandarijn is een analytische taal , maar met veel samengestelde woorden .

Benoemen

In Engels

Onder taalkundigen staat het bekend als Standard Northern Mandarin ^{[8] [9] [10]} of Standard Beijing Mandarin. ^{[11] [12]} In de volksmond wordt het onnauwkeurig eenvoudigweg Mandarijn genoemd, ^[13] hoewel "Mandarijn" kan verwijzen naar het standaarddialect, de Mandarijn-dialectgroep als geheel, of de historische standaard, zoals het Keizerlijke Mandarijn . ^{[14] [15] [16] [13]} De naam " Modern Standard Mandarin" wordt gebruikt om zijn historische standaard te onderscheiden. ^{[17] [18]}

De term ‘Mandarijn’ is een vertaling van Guānhuà (官 话;官 話, letterlijk ‘de toespraak van de bureaucraten’) ^[17], die verwees naar het keizerlijke Mandarijn . ^[19]

In Chinees

Guoyu en Putonghua

De term Guóyǔ (國語/国语) ^[17] of de "nationale taal", werd eerder gebruikt door de Manchu- geregeerde Qing-dynastie van China om naar de Manchurische taal te verwijzen . Al in 1655, in de Memoir of Qing Dynasty , Volume: Emperor Nurhaci (清 太祖 实录), schrijft het: "(In 1631) aangezien Manchu- ministers de Han-taal niet begrijpen, zal elk ministerie een nieuwe positie creëren die moet worden vervuld opgesteld door Han- ambtenaar die de nationale taal kan begrijpen. " ^[20] In 1909 riep het ministerie van Qing-onderwijs officieel Imperial Mandarin uitom de nieuwe "nationale taal" te zijn. ^[21]

De term Pǔtōnghuà (普通话) ^[17] of de "gewone taal", dateert uit 1906 in geschriften van Zhu Wenxiong om Modern Standaard Mandarijn te onderscheiden van klassiek Chinees en andere varianten van het Chinees .

Conceptueel staat de nationale taal in contrast met de gemeenschappelijke taal door het aspect van wettelijke autoriteit te benadrukken.

Gebruiksproblemen in een multi-etnische natie

​De term heeft de sterke connotatie dat het een "wettelijke vereiste" is, aangezien het zijn naam ontleent aan de titel van een wet die in 2000 is aangenomen. De wet van 2000 definieert Pǔtōnghuà als de enige echte "Landelijk gesproken en geschreven taal".

Bij het gebruik van de term Pǔtōnghuà (gemeenschappelijke taal) werd bewust vermeden de taal "de nationale taal" te noemen, om de indruk te verzachten dat etnische minderheden gedwongen werden de taal van de dominante etnische groep over te nemen. Dergelijke zorgen werden voor het eerst geuit door Qu Qiubai in 1931, een vroege Chinese communistische revolutionaire leider . Zijn bezorgdheid weergalmde binnen de Communistische Partij, die in 1955 de naam Putonghua aannam. ^{[22] [23]} Sinds 1949 werd het gebruik van het woord Guóyǔ in de Volksrepubliek China geleidelijk stopgezet en bleef het alleen bestaan ​​in gevestigde samengestelde zelfstandige naamwoorden, bijv. Guóyǔ liúxíng yīnyuè (国语流行 音乐, in de volksmond Mandarijn pop ), Guóyǔ piān ofGuóyǔ diànyǐng (国语 片 / 国语 电影, in de volksmond Mandarijn cinema ).

In Taiwan is Guóyǔ (de nationale taal) de informele term voor Standard Northern Mandarin. In 2017 en 2018, de Taiwanese overheid introduceerde twee wetten om expliciet te erkennen inheemse Formosan talen ^{[24] [25]} en Hakka ^{[26] [25]} als de " Taal s van de natie " (國家語言, noteer dan het meervoud vorm) samen met Standard Northern Mandarin. Sindsdien zijn er pogingen ondernomen om de term "nationale taal" ( Guóyǔ ) terug te claimen om alle "talen van de natie" te omvatten in plaats van uitsluitend te verwijzen naar het standaard Noord-Mandarijn.

Hanyu en Zhongwen

Onder Chinezen verwijzen Hànyǔ (漢語/汉语) of de " Sinitische talen " naar alle taalvarianten van het Han-volk . Zhōngwén (中文) ^[27] of de "Chinese geschreven taal", verwijst naar alle geschreven talen van het Chinees (Sinitic). Geleidelijk aan zijn deze twee termen echter opnieuw toegeëigend om exclusief te verwijzen naar een bepaalde Sinitische taal, het standaard Noordelijke Mandarijn, ook bekend als Standaard Chinees. Dit onnauwkeurige gebruik zou als volgt tot situaties leiden in gebieden zoals Taiwan, Maleisië en Singapore:

• (1) Een standaard Noord-Mandarijnspreker benadert sprekers van andere soorten Chinees en vraagt: "Spreek je Zhōngwén ?" Dit zou als respectloos worden beschouwd.
• (2) Een moedertaalspreker van bepaalde soorten Chinees geeft toe dat zijn / haar gesproken Zhōngwén slecht is.

Aan de andere kant wordt onder buitenlanders de term Hànyǔ het meest gebruikt in studieboeken en in gestandaardiseerde tests van Standaard Chinees voor buitenlanders, bijvoorbeeld Hanyu Shuiping Kaoshi .

Huayu

Huáyǔ (華語/华语), of "taal onder de Chinese natie ", tot het midden van de jaren zestig, verwijst naar alle taalvariëteiten onder de Chinese natie . ^[28] Bijvoorbeeld, Kantonese films , Hokkien films (廈語片) en Mandarijn films geproduceerd in Hong Kong, die in Maleisië werd geïmporteerd werden gezamenlijk bekend als Huáyǔ cinema tot het midden van de jaren 1960. ^[28] Geleidelijk aan is het echter opnieuw toegeëigend om uitsluitend te verwijzen naar een bepaalde taal onder de Chinese natie, Standard Northern Mandarin, ook bekend als Standard Chinese. Deze term wordt vooral gebruikt in Singapore , Maleisië , Indonesië en de Filippijnen . ^[29]

Geschiedenis

De Chinezen hebben verschillende talen in verschillende provincies, in die mate dat ze elkaar niet kunnen begrijpen ... [Ze] hebben ook een andere taal die als een universele en gemeenschappelijke taal is; dit is de officiële taal van de mandarijnen en van de rechtbank; het is onder hen zoals Latijn onder ons ... Twee van onze vaders [Michele Ruggieri en Matteo Ricci] hebben deze mandarijn-taal geleerd ...

​

Het Chinees heeft lange tijd een aanzienlijke dialectvariatie gekend , vandaar dat er altijd prestige-dialecten hebben bestaan, en linguae francae is altijd nodig geweest. Confucius gebruikte bijvoorbeeld yǎyán (雅言; 'elegante spraak') in plaats van informele regionale dialecten; tekst tijdens de Han-dynastie ook wel aangeduid als tōngyǔ (通语; 'gemeenschappelijke taal'). Rime boeken , dat sinds de geschreven Noordelijke en Zuidelijke dynastieën , kan ook een of meer systemen van de standaard hebben nagedacht uitspraakgedurende die tijd. Al deze standaarddialecten waren echter waarschijnlijk onbekend buiten de ontwikkelde elite; zelfs onder de elite kunnen uitspraken heel verschillend zijn geweest, aangezien de verbindende factor van alle Chinese dialecten, klassiek Chinees , een geschreven standaard was, geen gesproken.

Late rijk

De Ming-dynastie (1368–1644) en de Qing-dynastie (1644–1912) begonnen de term guānhuà (官 话 / 官 話), of "officiële toespraak", te gebruiken om te verwijzen naar de toespraak die aan de rechtbanken werd gebruikt . De term "Mandarijn" is rechtstreeks ontleend aan het Portugees . Het Portugese woord mandarim , afgeleid van het Sanskriet woord mantrin "adviseur of minister", werd voor het eerst gebruikt om te verwijzen naar de Chinese bureaucratische ambtenaren. De Portugezen vertaalden vervolgens guānhuà als "de taal van de mandarijnen" of "de mandarijnstaal". ^[18]

In de 17e eeuw had het rijk Orthoepy Academies (正音 書院; Zhèngyīn Shūyuàn ) opgericht in een poging de uitspraak in overeenstemming te brengen met de standaard. Maar deze pogingen hadden weinig succes, aangezien de keizer nog in de 19e eeuw moeite had om enkele van zijn eigen ministers in de rechtbank te begrijpen, die niet altijd probeerden een standaarduitspraak te volgen.

Vóór de 19e eeuw was de standaard gebaseerd op het Nanjing-dialect , maar later werd het Beijing-dialect steeds invloedrijker, ondanks de mix van ambtenaren en gewone mensen die verschillende dialecten spraken in de hoofdstad Peking . ^[32] Volgens sommige verslagen werd de positie van het Nanjing Mandarijn pas in het begin van de 20e eeuw door sommigen als hoger beschouwd dan die van Peking en de postale romanisatiestandaarden die in 1906 werden vastgesteld, omvatten spellingen met elementen van de uitspraak van Nanjing. ^[33] Niettemin, in 1909, had de stervende Qing-dynastie het Beijing dialect opgericht als guóyǔ (国语/國語), of de "nationale taal".

Aangezien het eiland Taiwan onder Japanse heerschappij was gevallen volgens het Verdrag van Shimonoseki van 1895 , verwees de term kokugo ( Japans :國語, "nationale taal") naar de Japanse taal tot de overdracht aan de Republiek China in 1945.

Modern China

Nadat de Republiek China in 1912 was opgericht, was er meer succes bij het promoten van een gemeenschappelijke nationale taal. Er is een commissie voor de eenmaking van de uitspraak bijeengeroepen met afgevaardigden uit het hele land. ^[34] Een Dictionary of National Uitspraak ( Pronunciation音 字典 / 國 音 字典) werd gepubliceerd in 1919, waarin een hybride uitspraak werd gedefinieerd die niet overeenkwam met een bestaande spraak. ^{[35] [36]} Ondertussen, ondanks het ontbreken van een werkbare gestandaardiseerde uitspraak, bleef de informele literatuur in het geschreven Chinees in de volkstaal zich snel ontwikkelen. ^[37]

Geleidelijk kwamen de leden van de Nationale Taalcommissie tot een besluit over het dialect van Peking, dat vanwege zijn prestigieuze status de belangrijkste bron van standaard nationale uitspraak werd. In 1932 publiceerde de commissie de woordenschat van nationale uitspraak voor dagelijks gebruik (国 音 常用 字 汇 / 國 音 常用 字 彙), met weinig tamtam of officiële aankondiging. Dit woordenboek was vergelijkbaar met het eerder gepubliceerde woordenboek, behalve dat het de uitspraken voor alle karakters normaliseerde in de uitspraak van het Beijing-dialect. Elementen uit andere dialecten blijven in de standaardtaal bestaan, maar eerder als uitzondering dan als regel. ^[38]

Na de Chinese burgeroorlog zette de Volksrepubliek China de inspanning voort en in 1955 werd het officieel omgedoopt tot guóyǔ als pǔtōnghuà (普通话 / 普通話), of "gewone spraak". Daarentegen is de naam guóyǔ bleef in gebruik door de Republiek China, die, na zijn 1949 verlies in de Chinese Burgeroorlog , bleef achter met een gebied dat alleen bestaat uit Taiwan en een aantal kleinere eilanden; in zijn terugtocht naar Taiwan . Sindsdien hebben de in China en Taiwan standaarden enigszins uiteen, met name in nieuwe vocabulaire termen, en een weinig uitspraak. ^[39]

In 1956 werd de standaardtaal van de Volksrepubliek China officieel gedefinieerd als: ' Pǔtōnghuà is de standaardvorm van het moderne Chinees met het fonologische systeem van Peking als de norm voor de uitspraak, en de noordelijke dialecten als het basistialect werkt in báihuà 'volkstaal literaire taal' vanwege zijn grammaticale normen. " ^{[40] [41]} Volgens de officiële definitie gebruikt Standaard Chinees:

• De fonologie of het geluidssysteem van Peking . Er moet een onderscheid worden gemaakt tussen het geluidssysteem van een variëteit en de daadwerkelijke uitspraak van woorden erin. De uitspraken van woorden die voor de gestandaardiseerde taal zijn gekozen, geven niet noodzakelijk alle woorden van het Beijing-dialect weer. De uitspraak van woorden is een standaardisatiekeuze en er zijn af en toe standaardisatieverschillen (geen accenten), bijvoorbeeld tussen Putonghua en Guoyu.
• De woordenschat van de Mandarijn-dialecten in het algemeen . Dit betekent dat alle jargon en andere elementen die als "regionalisme" worden beschouwd, zijn uitgesloten. Enerzijds lijken de woordenschat van alle Chinese variëteiten, vooral op meer technische gebieden zoals wetenschap , recht en overheid , sterk op elkaar. (Dit is vergelijkbaar met de overvloed aan Latijnse en Griekse woorden in Europese talen.) Dit betekent dat een groot deel van de woordenschat van het Standaard Chinees wordt gedeeld met alle varianten van het Chinees. Aan de andere kant, veel van de spreektaalwoordenschat van het Peking-dialect is niet opgenomen in het Standaard Chinees en wordt mogelijk niet begrepen door mensen buiten Peking. ^[42]
• De grammatica en idioom van voorbeeldige moderne Chinese literatuur , zoals het werk van Lu Xun , gezamenlijk bekend als " volkstaal " ( báihuà ). Modern geschreven volkstaal Chinees is op zijn beurt losjes gebaseerd op een mengeling van noordelijke (overheersende), zuidelijke en klassieke grammatica en gebruik. Dit geeft de formele standaard Chinese structuur een iets ander gevoel dan dat van het straatdialect in Peking.

Aanvankelijk was de vaardigheid in de nieuwe standaard beperkt, zelfs onder de sprekers van Mandarijn-dialecten, maar dit verbeterde in de daaropvolgende decennia. ^[43]

Uit een onderzoek van het Chinese ministerie van Onderwijs in 2007 bleek dat 53,06% van de bevolking effectief mondeling kon communiceren in het Standaard Chinees. ^[45]

Huidige rol

Officieel gezien dient Standaard Chinees het doel van een lingua franca - een manier waarop sprekers van de verschillende onderling onverstaanbare varianten van het Chinees, evenals de etnische minderheden in China , met elkaar kunnen communiceren. De naam Pǔtōnghuà, of 'gewone spraak', versterkt dit idee. In de praktijk hebben andere Chinese variëteiten en zelfs niet-Sinitische talen echter tekenen laten zien dat ze terrein ten opzichte van de standaard hebben verloren doordat Standaard Chinees een "openbare" lingua franca is .

Hoewel de Chinese regering Pǔtōnghuà actief heeft gepromoot op tv , radio en openbare diensten zoals bussen om communicatiebarrières in het land weg te nemen, was het moeilijk om Pǔtōnghuà te ontwikkelen als de officiële gemeenschappelijke taal van het land vanwege de aanwezigheid van verschillende etnische groepen die vrezen voor het verlies van hun culturele identiteit en inheemse dialect. In de zomer van 2010 leidden berichten over een toenemend gebruik van de Pǔtōnghuà bij lokale tv-uitzendingen in Guangdong ertoe dat duizenden Kantonees sprekende burgers op straat demonstreerden. ^[46]

Zowel op het vasteland van China als op Taiwan heeft het gebruik van Mandarijn als instructiemiddel in het onderwijssysteem en in de media bijgedragen aan de verspreiding van het Mandarijn. Als gevolg hiervan wordt Mandarijn nu door de meeste mensen op het vasteland van China en Taiwan gesproken, hoewel er vaak sprake is van enige regionale of persoonlijke variatie van de standaard in termen van uitspraak of lexicon. Het ministerie van Onderwijs schatte echter in 2014 dat slechts ongeveer 70% van de Chinese bevolking tot op zekere hoogte standaard Mandarijn sprak, en slechts een tiende daarvan kon het "vloeiend en welbespraakt" spreken. ^{[3] [47]}Er is ook een verschil van 20% in penetratie tussen oostelijke en westelijke delen van China en een verschil van 50% tussen stedelijke en landelijke gebieden. Bovendien zijn er nog steeds 400 miljoen Chinezen die alleen Mandarijn kunnen luisteren en verstaan ​​en niet kunnen spreken. ^[48] Daarom is het algemene doel in het 13e vijfjarenplan van China om de penetratiegraad tegen 2020 tot meer dan 80% te verhogen. ^[49]

Het vasteland van China en Taiwan gebruiken standaard Mandarijn in de meeste officiële contexten. Met name de Volksrepubliek China wil het gebruik ervan als een nationale lingua franca promoten en heeft een wet uitgevaardigd (de nationale wet inzake gemeenschappelijke taal en schrijven ) die stelt dat de overheid Standard Mandarin moet "promoten". Er is geen expliciete officiële bedoeling om Standaard Chinees de regionale variëteiten te laten vervangen, maar lokale overheden hebben voorschriften uitgevaardigd (zoals de Guangdong National Language Regulations ) die de nationale wet 'implementeren' door middel van dwangmaatregelen om het openbare gebruik van regionaal gesproken woord te controleren. variëteiten en traditionele karakters schriftelijk​ In de praktijk spreken sommige oudere of landelijke Chineessprekenden het Standaard Chinees niet of niet vloeiend, hoewel de meesten het wel kunnen begrijpen. Maar stadsbewoners en de jongere generaties, die hun opleiding genoten met Standaard Mandarijn als primair onderwijsmedium, spreken bijna allemaal een versie van Standaard Chinees, soms zelfs in die mate dat ze hun lokale dialect niet kunnen spreken.

In de overwegend Han- gebieden op het vasteland van China, terwijl het gebruik van standaard Chinees wordt aangemoedigd als de gemeenschappelijke werktaal, is de VRC enigszins gevoelig geweest voor de status van minderheidstalen en heeft zij, buiten de onderwijscontext, hun sociaal gebruik over het algemeen niet ontmoedigd. Standaard Chinees wordt om praktische redenen vaak gebruikt, omdat in veel delen van Zuid-China de taaldiversiteit zo groot is dat naburige stadsbewoners moeite hebben om met elkaar te communiceren zonder een lingua franca .

In Taiwan is de relatie tussen standaardmandarijn en andere variëteiten, met name de Taiwanese Hokkien , meer politiek verhit. Tijdens de staat van beleg onder de Kuomintang (KMT) tussen 1949 en 1987 heeft de KMT-regering de Mandarin Promotion Council nieuw leven ingeblazen en het gebruik van Hokkien en andere niet-standaard variëteiten ontmoedigd of in sommige gevallen verboden. Dit veroorzaakte een politieke weerslag in de jaren negentig. Onder leiding van Chen Shui-Bian werden andere Taiwanese variëteiten op scholen onderwezen. De voormalige president, Chen Shui-Bian, sprak vaak in Hokkien tijdens toespraken, terwijl na het einde van de jaren negentig de voormalige president Lee Teng-hui, spreekt ook openlijk Hokkien. In een wijziging van artikel 14 van de handhavingsregels van de paspoortwet (護照 條例 施行 細則), aangenomen op 9 augustus 2019, kondigde het ministerie van Buitenlandse Zaken (Taiwan) aan dat Taiwanezen de geromaniseerde spelling van hun naam mogen gebruiken in Hoklo , Hakka en Aboriginal talen voor hun paspoorten. Voorheen konden alleen Mandarijn-Chinese namen worden geromaniseerd. ^[50]

In Hong Kong en Macau , die nu speciale administratieve regio's van de Volksrepubliek China zijn, is Kantonees de primaire taal die door de meerderheid van de bevolking wordt gesproken en wordt gebruikt door de regering en hun respectieve wetgevende macht. Na de overdracht van Hongkong vanuit het Verenigd Koninkrijk en de overdracht van Macau vanuit Portugal , gebruiken hun regeringen Putonghua om te communiceren met de Centrale Volksregering van de VRC. Sinds de overdracht ^[51] zijn er wijdverbreide inspanningen geleverd om het gebruik van Putonghua in Hongkong te bevorderen, met specifieke inspanningen om politie ^[52] en leraren op te leiden. ^[53]

In Singapore heeft de regering sinds het einde van de jaren zeventig een sterke campagne gevoerd voor een " Speak Mandarin-campagne ", waarbij het gebruik van andere Chinese variëteiten in de omroepmedia werd verboden en het gebruik ervan in welke context dan ook tot voor kort officieel werd ontmoedigd. ^[54] Dit heeft geleid tot enige wrok onder de oudere generaties, aangezien de Chinese migrantengemeenschap in Singapore bijna volledig bestaat uit mensen van Zuid-Chinese afkomst. Lee Kuan Yew , de initiatiefnemer van de campagne, gaf toe dat het Mandarijn voor de meeste Chinese Singaporezen een "stiefmoedertaal" was in plaats van een echte moedertaal. Desalniettemin zag hij de behoefte aan een verenigde taal onder de Chinese gemeenschap die niet bevooroordeeld was ten gunste van een bestaande groep. ^[55]

Mandarijn verspreidt zich nu ook overzee buiten Oost-Azië en Zuidoost-Azië . In New York City wordt het gebruik van Kantonees dat decennia lang de Manhattan Chinatown domineerde snel terzijde geschoven door het Mandarijn, de lingua franca van de meeste van de nieuwste Chinese immigranten . ^[56]

Standaard Chinees en het onderwijssysteem

In zowel de VRC als Taiwan wordt standaard Chinees onderwezen door onderdompeling te beginnen op de basisschool. Na het tweede leerjaar is het hele onderwijssysteem in het standaard Chinees, behalve de lokale taallessen die vanaf het midden van de jaren negentig een paar uur per week in Taiwan worden gegeven.

In december 2004 bleek uit het eerste onderzoek naar het taalgebruik in de Volksrepubliek China dat slechts 53% van de bevolking, ongeveer 700 miljoen mensen, in het Standaard Chinees kon communiceren. ^[57] Deze 53% wordt gedefinieerd als een voldoende hoger cijfer dan 3-B (een score hoger dan 60%) van het evaluatie-examen.

Met de snelle ontwikkeling van het land en de massale interne migratie in China is de standaard Putonghua Proficiency Test snel populair geworden. Veel universitair afgestudeerden op het vasteland van China leggen dit examen af ​​voordat ze op zoek gaan naar een baan. Werkgevers eisen vaak een wisselende vaardigheid in Standaard Chinees van sollicitanten, afhankelijk van de aard van de functies. Kandidaten voor bepaalde functies, bijvoorbeeld telefonisten, moeten mogelijk een certificaat behalen. Mensen die in Peking zijn opgegroeid, worden soms als inherent 1-A beschouwd (A-score van ten minste 97%) en zijn vrijgesteld van deze vereiste.​Voor de rest is de score van 1-A zeldzaam. Volgens de officiële definitie van vaardigheidsniveaus worden mensen die 1-B halen (A-score van ten minste 92%) beschouwd als gekwalificeerd om te werken als televisiecorrespondent of in omroepstations.​​ In China kan een vaardigheid van niveau 3-B meestal niet worden bereikt, tenzij een speciale training wordt gevolgd. Hoewel veel Chinezen niet met de standaarduitspraak spreken, wordt gesproken standaard Chinees tot op zekere hoogte algemeen begrepen.

Het China National Language and Character Working Committee werd opgericht in 1985. Een van zijn belangrijke verantwoordelijkheden is het bevorderen van standaard Chinese taalvaardigheid voor Chinese moedertaalsprekers.

Fonologie

De gebruikelijke analyse-eenheid is de lettergreep, bestaande uit een optionele beginmedeklinker , een optionele mediale glijdende beweging , een hoofdklinker en een optionele coda, en verder onderscheiden door een toon . ^[58]

De palatale initialen [tɕ] , [tɕʰ] en [ɕ] vormen een klassiek probleem van fonemische analyse. Omdat ze alleen vóór hoge voorklinkers voorkomen, zijn ze complementair verdeeld met drie andere series, de tandheelkundige sibilanten, retroflexen en velaren, die in deze positie nooit voorkomen. ^[60]

De [ɹ̩] finale, die pas plaatsvindt na dentale sibilant en retroflex initialen, is een syllabische benadering , die de initiaal verlengt. ^{[62] [63]}

De gerotaciseerde klinker [ɚ] vormt een volledige lettergreep. ^[64] Een gereduceerde vorm van deze lettergreep komt voor als een subsyllabisch achtervoegsel, gespeld -r in pinyin en vaak met een verkleinwoord . Het achtervoegsel wijzigt de coda van de basis lettergreep rhotacizing een proces genaamd erhua . ^[65]

Elke volledige lettergreep wordt uitgesproken met een fonemisch onderscheidende toonhoogtecontour. Er zijn vier tooncategorieën, gemarkeerd in pinyin met iconische diakritische symbolen, zoals in de woorden mā (妈 / 媽 "moeder"), má (麻 "hennep"), mǎ (马 / 馬 "paard") en mà (骂 /罵 "vloek"). ^[66] De tooncategorieën hebben ook secundaire kenmerken. De derde toon is bijvoorbeeld lang en gefluister , terwijl de vierde toon relatief kort is. ^{[67] [68]} Statistisch gezien zijn klinkers en tonen van vergelijkbaar belang in de taal. ^{[a] [70]}

Er zijn ook zwakke lettergrepen, waaronder grammaticale deeltjes zoals de vragende ma (吗 / 嗎) en bepaalde lettergrepen in meerlettergrepige woorden. Deze lettergrepen zijn kort, waarbij hun toonhoogte wordt bepaald door de voorgaande lettergreep. ^[71]

Regionale accenten

Het is gebruikelijk dat standaard Chinees wordt gesproken met het regionale accent van de spreker, afhankelijk van factoren zoals leeftijd, opleidingsniveau en de noodzaak en frequentie om te spreken in officiële of formele situaties. Dit lijkt echter te veranderen in grote stedelijke gebieden , aangezien sociale veranderingen, migraties en verstedelijking plaatsvinden.

Door evolutie en standaardisatie is het Mandarijn, hoewel het gebaseerd is op het Beijing-dialect , er niet langer synoniem mee. Een deel hiervan was te danken aan de standaardisatie om een ​​groter vocabulaireschema en een meer archaïsche en "correct klinkende" uitspraak en vocabulaire weer te geven.

Opvallende kenmerken van het Beijing-dialect zijn een uitgebreider gebruik van erhua in woordenschatitems die onversierd blijven in beschrijvingen van de standaard, zoals de Xiandai Hanyu Cidian , en ook meer neutrale tonen. ^[72] Een voorbeeld van een standaard versus Beijing dialect is de standaard men (door) en Beijing menr .

Het meeste standaard Chinees dat op Taiwan wordt gesproken, verschilt meestal in de toon van sommige woorden en ook in sommige woordenschat. Minimaal gebruik van de neutrale toon en erhua , en technische woordenschat vormen de grootste verschillen tussen de twee vormen.

Het stereotiepe 'Zuid-Chinese' accent maakt geen onderscheid tussen retroflex en alveolaire medeklinkers , waarbij pinyin zh [tʂ], ch [tʂʰ] en sh [ʂ] op dezelfde manier wordt uitgesproken als z [ts], c [tsʰ] en s [s] respectievelijk. ^[73] Standaard Chinees met een zuidelijk accent kan ook l en n , laatste n en ng en klinkers i en ü [y] uitwisselen . De houding ten opzichte van zuidelijke accenten, met name het Kantonese accent, varieert van minachting tot bewondering. ^[74]

Romanisatie en script

Hoewel er een standaarddialect bestaat tussen verschillende soorten Chinees , is er geen "standaardscript". Op het vasteland van China, Singapore en Maleisië wordt standaard Chinees weergegeven in vereenvoudigde Chinese karakters ; terwijl het in Taiwan in traditioneel wordt weergegeven . Wat betreft de romanisering van standaard Chinees , is Hanyu Pinyin wereldwijd het meest dominante systeem, terwijl Taiwan vasthoudt aan het oudere Bopomofo- systeem.

Grammatica

Chinees is een sterk analytische taal , heeft bijna geen verbuigingsmorfemen en vertrouwt op woordvolgorde en deeltjes om relaties tussen de delen van een zin uit te drukken. ^[75] Zelfstandige naamwoorden zijn niet gemarkeerd voor hoofdlettergebruik en zelden gemarkeerd voor nummer . ^[76] Werkwoorden zijn niet gemarkeerd voor overeenstemming of grammaticale tijd , maar het aspect wordt gemarkeerd met behulp van postverbale partikels. ^[77]

De basiswoordvolgorde is subject-werkwoord-object (SVO), zoals in het Engels. ^[78] Zelfstandige naamwoorden worden over het algemeen voorafgegaan door modificatoren ( bijvoeglijke naamwoorden , bezittelijke woorden en relatieve bijzinnen ), en werkwoorden volgen over het algemeen ook eventuele modificatoren ( bijwoorden , hulpwerkwoorden en voorzetselzinnen). ^[79]

Het predikaat kan een onovergankelijk werkwoord zijn, een overgankelijk werkwoord gevolgd door een lijdend voorwerp, een copula (koppelwerkwoord) shì (是) gevolgd door een zelfstandig naamwoord, enz. ^[81] In predicatief gebruik functioneren Chinese bijvoeglijke naamwoorden als statieve werkwoorden , die zich vormen volledige predikaten op zich zonder een copula. ^[82] Bijvoorbeeld

Een ander voorbeeld is de algemene begroeting nǐ hăo (你് ), letterlijk "you good".

Chinees verschilt bovendien van het Engels doordat het een ander soort zin vormt door een onderwerp te noemen en daarop een opmerking te plaatsen . ^[83] Om dit in het Engels te doen, markeren sprekers over het algemeen het onderwerp van een zin door het vooraf te laten gaan met "als voor". Bijvoorbeeld:

Het tijdstip waarop er iets gebeurt, kan worden gegeven door een expliciete term zoals "gisteren", door relatieve termen zoals "voorheen", enz. ^[84]

Zoals in veel Oost-Aziatische talen, zijn classificaties of meetwoorden vereist bij het gebruik van cijfers , demonstratieven en soortgelijke kwantoren. ^[85] Er zijn veel verschillende classificaties in de taal, en elk zelfstandig naamwoord heeft over het algemeen een bepaalde classificator die eraan is gekoppeld. ^[86]

De algemene classifier ge (个/個) vervangt geleidelijk specifieke classifiers. ^[87]

Woordenschat

Veel formele, beleefde en bescheiden woorden die in het keizerlijke China werden gebruikt, zijn in het hedendaagse Mandarijn niet gebruikt in dagelijkse gesprekken, zoals jiàn (贱 / 賤"mijn nederige") en guì (贵 / 貴"uw eerbare") .

Hoewel Chineessprekenden een duidelijk onderscheid maken tussen standaard Chinees en het dialect van Peking, zijn er aspecten van het dialect van Peking die het tot de officiële standaard hebben gemaakt. Standaard Chinees heeft een T – V-onderscheid tussen de beleefde en informele 'jij' die afkomstig is van het Beijing-dialect, hoewel het gebruik ervan in de dagelijkse spraak behoorlijk afneemt. Het maakt ook onderscheid tussen " zánmen " ( wij inclusief de luisteraar) en " wǒmen " ( we omvatten de luisteraar niet). In de praktijk wordt geen van beide onderscheid algemeen gebruikt door de meeste Chinezen, althans buiten Peking.

De volgende voorbeelden zijn enkele uitdrukkingen uit het dialect van Peking die nog niet in het Standaard Chinees zijn geaccepteerd: ^{[ nodig citaat ]}

• 倍儿bèir betekent 'heel veel'; 拌 蒜bànsuàn betekent ' wankelen '; ₱ bù lìn betekent 'maak je geen zorgen over'; 撮cuō betekent 'eten'; 出溜chūliū betekent 'uitglijden'; (大) 老 爷儿们 儿dà lǎoyermenr betekent 'man, man'.

De volgende voorbeelden zijn enkele uitdrukkingen uit het Beijing dialect die geaccepteerd zijn als standaard Chinees: ^{[ nodig citaat ]}

• 二把刀 èr bǎ dāo betekent 'niet erg bekwaam'; 哥们 儿gēménr betekent 'goede mannelijke vriend (en)', 'maatje (s)'; 抠门儿kōu ménr betekent 'zuinig' of 'gierig'.

Schrijfsysteem

Standaard Chinees wordt geschreven met tekens die overeenkomen met lettergrepen van de taal, waarvan de meeste een morfeem vertegenwoordigen. In de meeste gevallen zijn deze karakters afkomstig van de karakters die in het Klassiek Chinees worden gebruikt om verwante morfemen van laat Oud Chinees te schrijven , hoewel hun uitspraak, en vaak ook de betekenis, in de loop van twee millennia dramatisch is verschoven. ^[88] Er zijn echter verschillende woorden, waarvan er vele veel worden gebruikt, die geen klassieke tegenhanger hebben of waarvan de etymologie onduidelijk is. Er zijn twee strategieën gebruikt om dergelijke woorden te schrijven: ^[89]

• Een niet-verwant personage met dezelfde of vergelijkbare uitspraak zou kunnen worden gebruikt, vooral als de oorspronkelijke betekenis niet langer gebruikelijk was. Bijvoorbeeld, de aanwijzende voornaamwoorden zhè "this" en nà "that" hebben geen tegenhangers in Klassiek Chinees, die respectievelijk此cǐ en 彼bǐ gebruikten. Vandaar dat het karakter 這 (later vereenvoudigd als 这) voor zhè "to meet" werd geleend om zhè "this" te schrijven , en het karakter 那 voor nà , de naam van een land en later een zeldzame achternaam, werd geleend om nà " te schrijven ".
• Er kan een nieuw personage worden gemaakt, meestal een phono-semantische of semantische verbinding. Zo wordt gǎn "achtervolgen, inhalen" geschreven met een nieuw teken character, bestaande uit de betekenis 走zǒu "rennen" en het fonetische 旱hàn "droogte". ^[90] Deze methode werd gebruikt om veel elementen in het periodiek systeem weer te geven .

De regering van de VRC (evenals enkele andere regeringen en instellingen) heeft een reeks vereenvoudigde formulieren afgekondigd . Onder dit systeem veranderden de vormen van de woorden zhèlǐ ("hier") en nàlǐ ("daar") van 這裏 / 這裡 en 那裏 / 那裡 in 这里 en 那里.

Chinese karakters werden traditioneel van boven naar beneden gelezen, van rechts naar links, maar in modern gebruik is het gebruikelijker om van links naar rechts te lezen.

Voorbeelden

Zie ook

• Chinese spraaksynthese
• Vergelijking van nationale normen van Chinees
• Filippijnse Mandarijn
• Maleisisch Mandarijn
• Singaporese Mandarijn
• Taiwanese Mandarijn
• Bescherming van de Chinese rassen

Opmerkingen

Referenties

Geciteerde werken

Verder lezen

Externe links

• Chinees (Mandarijn) op Wikibooks
• Standaard Chinese reisgids van wikivoyage
• Video "Een geschiedenis van het Mandarijn: China's zoektocht naar een gemeenschappelijke taal" . NYU Shanghai . 23 februari 2018. - Gesprek door David Moser